Definicja tłumaczenia
To czym jest tłumaczenie zasadniczo każdy wie. Jednak, gdy zagłębimy się w temat bardziej, okazuje się, że już tak pewni definicji tłumaczenia nie jesteśmy. Zatem, czym jest tłumaczenie? Czy jedynie przekładem z jednego języka na drugi? A może sprawa jest o wiele bardzie skomplikowana? I tak i nie. Dla wielu osób tłumaczenie kojarzy się wyłącznie ze znajomością języka obcego. Dla innych zaś jest to proces, który nie tylko zajmuje sporo czasu, ale i wymaga ogromnej wiedzy językowej, Jak to jest więc z tym tłumaczeniem? Jaka jest jego prawidłowa definicja? Czy taka sama dla przekładu ustnego i pisemnego? Sprawdzamy. Oto kilka słów w tym temacie.
Definicja tłumaczenia – to warto wiedzieć
Statystyczny Polak wie czym jest tłumaczenie. Albo przynajmniej wydaje mu się, że wie. Tymczasem definicja ze słownika może nas zaskoczyć. Ale zacznijmy od początku. Dla wielu z nas tłumaczenie jest przekładem z języka źródłowego na język docelowy. Czyli po prostu wyrażeniem w języku obcym lub ojczystym języku treści z innego języka. Czy jednak tak jest faktycznie? I tak i nie. Z jednej strony tłumaczenie tekstów polega na przełożeniu treści z jednego języka na drugi. Dla nas, laików tłumaczenie i przekład to synonimy. Jednak każdy zawodowy tłumacz zna różnice i wie, że to jednak nie to samo. Przetłumaczyć tekst dla niego jest czymś innym niż jego przełożenie. Bo tak naprawdę to dwa różne sposoby pracy nad tekstem. I każdy tłumacz przyzna nam rację. Tym samym tłumaczenie bardzo przypomina oryginał. Tyle, że w innym języku. Prawda, że to proste? Jednak takie podejście do tematu nie wyczerpuje go, a nawet można ująć, spłyca. Bo gdyby faktycznie samo tłumaczenie oznaczało odwzorowanie znaczenia słów, wystarczyłby nam słownik i mamy gotowe tłumaczenie. A co z przysłowiami, czy innymi specyficznymi zwrotami? Wyobraźmy sobie dosłowne ich tłumaczenie. Bez sensu i zupełnie nie trafione w kontekst kulturowy i językowy. Dlatego samo tłumaczenie tak ujęte absolutnie jest niewystarczające. Z kilkoma wyjątkami to za mało, aby tak określić tłumaczenie. Są niektóre rodzaje tłumaczeń, gdzie wierność oryginałowi jest wręcz wymagana. To choćby tłumaczenia specjalistyczne, w których koniecznym jest precyzyjne odwzorowanie tekstu źródłowego. Kolejnym przykładem są tłumaczenia poświadczone. Tłumacz przysięgły zobligowany jest wiernie odtworzyć teks źródłowy w języku docelowym.
Warto przeczytać: Ile kosztuje tłumaczenie języka czeskiego?
Czym jest przekład?
Już wiemy na czym polega proces jakim jest tłumaczenie. A przekład, czym jest? Otóż, przekład jest dodatkową pracą nad tłumaczeniem. Już wiemy, że tłumaczenie to odtworzenie treści z jednego języka w drugim. Przekład zaś to coś więcej niż samo tłumaczenie. To dodatkowa praca tłumacza, której celem jest dopasowanie treści do zamiaru autora i specyfiki odbiorców. Tłumacz może tu korzystać z różnych technik i możliwości, które ma dostępne w języku docelowym. I co ważne, przełożona treść nie musi wiernie naśladować oryginału. Przekład najczęściej spotykamy w tłumaczeniach marketingowych czy dzieł literackich. Jak widać, różnica między tłumaczeniem a przekładem istnieje. I nie jest ona wcale tak oczywista jak mogłoby się nam wydawać. Jednak między tymi dwiema technikami pracy są także wyraźne podobieństwa. Choćby to, że tłumacz musi wykazywać się doskonałą znajomością języka obcego i własnego. Jedynie dobra znajomość języka to tu zdecydowanie za mało. Pamiętajmy, że rolą tłumacza jest nie tylko wierne odtworzenie treści, ale i przygotowanie jej tak, aby była zrozumiała dla odbiorcy.
Dobre tłumaczenie, czyli jak zdobyć doświadczenie
Niektórzy uważają, że jak znają język angielski czyni to z nich tłumaczy. Nic bardziej mylnego. Sama znajomość języka to jeszcze za mało, aby być tłumaczem. Gdyby tak było każdy z nas by nim był, a nie jest. Zanim zaczniesz świadczyć usługi tłumaczeniowe, zdobądź doświadczenie. Nikt nie zaufa osobie, która nie ma praktyki w zawodzie tłumacza ani doświadczenia. Nie ma się czemu dziwić. W końcu tłumaczenie, mimo jego definicji nie polega jedynie na wiernym odtworzeniu słów. To o wiele więcej. Co prawda, aby zostać tłumaczem, zasadniczo nie trzeba mieć nawet studiów. Wyjątkiem jest tu zawód tłumacza przysięgłego, który wymaga tytułu magistra. Nawet jednak, jeśli nie masz takich ambicji, warto mieć wykształcenie językowe. Studia dają poczucie pewności i pozwalają na poznanie tego zawodu bliżej. Każdy tłumacz kształcić też swój warsztat pracy, Oznacza to, że nawet po studiach nie przestaje się uczyć i szkolić. Dzięki temu może wyspecjalizować się w konkretnym rodzaju tłumaczeń pisemnych albo ustnych. Młody tłumacz zdobywa doświadczenie poprzez pracę. Doskonałą opcją jest praca w biurze tłumaczeń. To tu pracują specjaliści, którzy na tłumaczeniach znają się jak nikt inny. Zatem, jeśli się uczyć, to od najlepszych.
Rodzaje tłumaczeń
Z definicji tłumaczenie to prosta sprawa. Wystarczy odtworzyć tekst w języku docelowym i już. Otóż nie. Tłumaczenie to proces o wiele bardziej złożony niż może nam się wydawać. Już wiemy, że sama znajomość języka to jeszcze za mało. Aby takie tłumaczenie było wartościowe, potrzeba o wiele więcej. A na tym znają się najlepsi tłumacze. Nie tacy, którzy wkleją tekst w aplikację do tłumaczenia i wydaje im się, że na tym proces ten się kończy. No nie. Oprócz tak prostej definicji warto wiedzieć coś więcej o samych tłumaczeniach. Co konkretnie? A chociażby to, że tłumaczenie tłumaczeniu nierówne. Istnieje kilka rodzajów tłumaczenia, z których każde jest inne i wymaga innego podejścia. Jakie zatem są rodzaje tłumaczeń? Podstawowym podziałem jest ten na tłumaczenia pisemne i tłumaczenia ustne. To najbardziej podstawowy podział. Idąc dalej możemy wyróżnić tłumaczenia zwykłe, specjalistyczne i przysięgłe. Co warto o nich wiedzieć? Otóż każdy młody tłumacz zaczyna od tłumaczeń zwykłych. I nie ma znaczenia czy są to tłumaczenia pisemne czy ustne. Przyjmuje się, że są one łatwiejsze od innych. Dlaczego? To proste. Takie tłumaczenia zwykle nie wymagają wiedzy specjalistycznej. Wystarczy, że tłumacz wykazuje dobrą znajomość języka i ma lekkie pióro. To najczęściej właśnie na tych tłumaczeniach młody tłumacz uczy się i zaczyna pracę. Tłumaczenia specjalistyczne to już wyższy stopień wtajemniczenia w zawodzie tłumacza. Wymagają wiedzy specjalistycznej z danej dziedziny i ogromnego doświadczenia. Tłumaczenia przysięgłe zaś może realizować wyłącznie tłumacz przysięgły. To osoba, która zdała egzamin na tłumacza przysięgłego i uzyskała prawo wykonywania tego zawodu. Czy to jedyne rodzaje tłumaczeń? Co do zasady tak, choć nie do końca. Warto poznać jeszcze jeden rodzaj tłumaczenia.
Tłumaczenia maszynowe
Co to za rodzaj tłumaczenia? Chciałbyś poznać jego definicję? Na pewno, w końcu po to tu dziś jesteś. Czym jest zatem tłumaczenie maszynowe? Jest to automatyczne tłumaczenie przez program tłumaczący. Cały proces odbywa się bez udziału człowieka. Jego działanie oparte jest o opracowany algorytm, z którym prawdziwy tłumacz nie ma nic wspólnego. Jak to działa? Po prostu, działa. Wystarczy wpisać tekst w odpowiednie miejsce, kliknąć „tłumacz” i już. A jaki jest poziom tego tłumaczenia? Czy jego efekt może być wykorzystany? To zależy. Zasadniczo tłumaczenia maszynowe to bardzo wygodna opcja, gdy potrzebujemy coś przetłumaczyć tu i teraz. Tego rodzaju tłumaczenie sprawdza się zatem doraźnie. Powinno być jednak traktowane dość ostrożnie, bowiem często poziom i wartość tłumaczenia pozostawia wiele do życzenia. Mimo ciągłego postępu wciąż jest niedoskonałe. Dzięki temu prawdziwy tłumacz nadal będzie poszukiwany.
Tłumaczenie – jedno słowo, wiele definicji
Tak naprawdę samo tłumaczenie ma kilka definicji. Nie ma jednej, jedynej która jest poprawna. Wszystko zależy od podejścia do tematu. Otóż słowo to może oznaczać efekt pracy tłumacza. Czyli najprościej tekst, wypowiedź ustną odtworzoną z jednego języka w drugim. Kolejną definicją tego słowa jest określenie czynności, które podejmuje tłumacz. To przygotowanie do pracy, proces tworzenia tłumaczenia. Trzecie znaczenie słowa tłumaczenie oznacza praktykę związaną z tłumaczeniem, czyli pracę tłumacza. Czwarta zaś to nic innego jak porównanie dwóch języków. Która z nich jest poprawna? Możesz być zaskoczony, ale wszystkie! Bo tak naprawdę czy definicja samego słowa jest tu istotna? Każdy tłumacz ma swoje zdanie na ten temat. I nie ma znaczenia czy jest to młody czy doświadczony tłumacz. Nie jest także istotne czy pracuje samodzielnie czy dla biura tłumaczeń. W praktyce każdy potrafi określić to, czym się zajmuje najtrafniej dla niego i realizowanych zleceń.
Jak widać trudno jest wskazać jedną, poprawną czy ogólnie przyjętą definicję tłumaczenia. Lata praktyki, wiedza i doświadczenie tłumacza sprawiają, że każdy z nich ma swoje określenie na tłumaczenie. Stąd trudno jest podać jednoznaczną odpowiedź na pytanie jaka jest definicja tłumaczenia. W zawodzie tłumacza jednak nie definicje mają znaczenie. Tu liczy się efekt pracy i wiedza oraz znajomość języków. Dlatego teoria to jedno, a praktyka to zupełnie co innego. I każdy tłumacz przyzna nam rację. Bo tłumaczenie niejedno ma imię i znaczenie. I tłumaczenie tłumaczeniu nierówne.
Może Cię także zainteresować:
